)
)
)
Revalidatie van een jumpersknee
Wat is een jumpers knee / patellapees tendinopathie?
Jumpers knee is een naam voor een blessure aan de patellapees (kniepees). Vaak komt die voor bij sporten waarbij veel gesprongen of gelopen moet worden zoals basketbal, volleybal, handbal, voetbal, korfbal of atletiek. De klachten treden met name op bij bewegingen die belasting geven op de patellapees, zoals traplopen, springen, sprinten of squats.
Een jumpers knee (patellapees tendinopathie) is voor veel mensen een blessure die niet direct leidt tot het missen van trainingen of wedstrijden, maar mogelijk wel de prestatie hiervan kan beïnvloeden. Tevens is het zo dat de blessure lang aanwezig kan zijn (meer dan 6 maanden tot aan enkele jaren). Helaas gebeurt het ook dat mensen hun sport voor een periode niet meer kunnen uitvoeren door te heftige klachten.
Oorzaken van de pijn
De patellapees is een pees die zorgt voor de kracht overdracht van de quadriceps op het onderbeen, waardoor we de knie kunnen strekken. Tevens is hij ook belangrijk als veer mechanisme bij het springen, omdat hij energie opslaat en dit bij de sprong vrijkomt. Veelal ontstaat een jumpers knee door het veel beoefenen van bepaalde sporten zoals hierboven benoemd.
Als de pees te vaak belast wordt in een korte tijd, is het mogelijk dat lichte schade aan het weefsel ontstaat. Indien niet voldoende herstel plaats vindt, kan het zijn dat dit proces langzaam erger wordt, waardoor men op den duur steeds meer klachten krijgt.
Soms kan het ook zijn dat iemand onvoldoende kracht heeft in de quadriceps of bilspieren, waardoor de motoriek niet optimaal is tijdens springen, landen en/of sprinten. Hiermee kan meer belasting komen te staan op de patellapees, wat leidt tot schade.
)
Symptomen van jumpers knee
Pijn tijdens het sporten
Pijn aan het begin van het sporten en na het sporten (na een opwarming voelt het beter)
Pijn bij het doen van een squat of bij traplopen
Pijn bij zware belasting zoals springen of sprinten
Er zijn geen speciale test die bepalen wanneer je een jumpers knee hebt. Er is de mogelijkheid tot beeldvormend onderzoek zoals een echo of een MRI. Alleen laat wetenschappelijk onderzoek zien, dat ook bij mensen zonder klachten aan de patellapees, soms afwijkingen worden gevonden. Dit betekent dat gekeken moet worden naar de persoon en niet alleen naar de scan.
Veelal worden in de praktijk praktische testen gebruikt zoals squats, single leg squats of weerstandstesten. De combinatie van de anamnese, de locatie van de aangegeven pijn en de testen zijn beslissend in de diagnose.
Het lastige bij het stellen van de diagnose door middel van alleen het testen, is dat bij het belasten van de patellapees nog meer structuren belast worden. Dit betekent dat eventueel andere knieklachten naar voren kunnen komen zoals bijvoorbeeld patellofemorale pijnklachten.
Hoe wordt een jumpers knee behandeld?
Voor de behandeling van de patellapees klachten kom je vaak uit bij de kinesist. De behandelingen zal bestaan uit het geleidelijk belasten van de pees, wat de kwaliteit en sterkte van het weefsel doet toenemen. Hierdoor neemt de pijn ook af tijdens het sporten.
Voor de behandeling zijn meerdere oplossingen. Zo blijken isometrische*, excentrische* en zware langzame weerstands oefeningen te helpen om de pijn te verminderen (Lim 2018). Vaak wordt in eerste instantie gekozen voor het doen van isometrische oefeningen, omdat dit heel goed tegen de pijn werkt op de korte termijn (binnen 4 weken). Vervolgens wordt gekeken om zware langzame oefeningen of excentrische oefeningen toe te passen, omdat dit goed helpt voor de pijn op langere termijn (meer dan 6 weken), plus dat het helpt om kracht te ontwikkelen.
Soms wordt ook gezien dat door een verminderde kracht van de quadriceps en ook de bilspieren, de landing niet goed opgevangen kan worden, waardoor meer kracht komt te staan op de patellapees. Door veranderingen aan te brengen in de landing strategie, zoals meer voorover te buigen met het lichaam en de heupen naar achter te steken, kan de belasting van de kniepees verminderd worden en de spierkracht van bilspieren meer gebruikt worden. Samen met de kinesist moet gekeken worden welke strategie en oefeningen passen op welk moment van het herstel.
Er zijn ook andere behandelingen zoals PRP, shockwave, ontstekingsmedicatie of injecties om de pijn te verminderen. De toevoeging van shockwave in combinatie met een trainingsprogramma liet geen toegevoegde waarde zien (Lee 2017) en wordt daarom ook niet direct aangeraden. Wat betreft injecties en PRP zijn ook voor de lange termijn nog geen goede resultaten bekend (soms levert dit zelfs meer schade op). Beter is dan ook om hier van af te blijven (Rodriguez en Merchan 2013). Indien met kinesitherapie na meer dan 6 maanden nog geen resultaat is geboekt, is opereren een mogelijkheid. Hierbij kunnen ze door middel van een kijkoperatie het eventueel beschadigde of geïrriteerd weefsel weghalen en de doorbloeding helpen, zodat het weefsel kan herstellen.
Het is belangrijk om te weten dat peesblessures lang duren voordat ze hersteld zijn. Sommige mensen houden hier gedurende hun sportcarrière altijd last van in meer of mindere mate.
Enige pijn tijdens behandelingen of sport is niet erg. Meestal wordt de pijn ook minder direct na het stoppen van sport of bepaalde activiteiten. Belangrijk is dat de pijn binnen 24 uur weer weg is na zware activiteiten.
)
Sport
Voor sporters is het zo dat een tijdelijke aanpassing van trainingen en wedstrijden aangeraden is. Dit komt neer op minder trainen, minder wedstrijden spelen, of de situatie aanpassen. Hierbij kan gedacht worden aan minder springen, andere ondergrond en/of een lagere intensiteit. Voor de korte termijn is het aangeraden om een patella band te gebruiken (tape of brace), om de pijn te verminderen. Onderzoek heeft laten zien dat dit bij jeugd en volwassen niet lijdt tot een vermindering van prestatie.
Belangrijkste punten:
Een jumpers knee treedt met name op bij sporten waarbij veel gesprongen moet worden
Meestal kan men blijven sporten, soms gaat dit wel gepaard met enkele aanpassingen
De anamnese, het fysieke onderzoek en de testen bepalen de diagnose (heel soms wordt er een echo of MRI gemaakt)
De behandeling is met name gericht op kracht en motoriek verbeteren, zodat de pees meer aan kan.
Het best kan samen met de kinesist de strategie bepaald worden voor het behandelplan.
* Isometrisch = oefeningen waarbij je kracht zet zonder dat er beweging plaats vindt
* Excentrisch = oefeningen waarbij de focus ligt op het gedeelte van de beweging waarbij de spiervezels verlengen, bijvoorbeeld het naar beneden zakken bij het doen van een squat.
Voor aanvullende informatie zijn we altijd bereid om u te helpen. U kunt ons bereiken via het telefoonnummer 03/326 03 91 of een e-mail sturen naar hallo@kinecenter.be. Onze praktijk is toegankelijk op werkdagen van 8.00 tot 21.00 uur voor uw gemak. Bovendien is het mogelijk om online een afspraak in te plannen. Bezoek ook onze blogpagina voor meer inzichten en informatie, beschikbaar via deze link .
Tot de volgende keer!
Lim 2018, Effects of isometric, eccentric, or heavy slow resistance exercises on pain and function in individuals with patellar tendinopathy: A systematic review
Lee 2017, Changes on Tendon Stiffness and Clinical Outcomes in Athletes Are Associated With Patellar Tendinopathy After Eccentric Exercise
Rodriguez en Merchan 2013, The treatment of patellar tendinopathy